Yarım Ay - Niwemang - Half Moon

"Ölümden korkmuyorum. Çünkü ben varken o yok, o varken de ben yokum. Ne kâr ne de zarar ölümden daha önemli değildir" diye başlıyor Bahman Ghobadi'nin yönetmenliğini yaptığı film.

"Yol" filmidir Yarım Ay. Adı gibi yarım kalmış bir hikayenin tamamlanması umudunu taşır. Güldürür, hüzünlendirir hatta korkutur. 

Yaşlı Mamo ünlü müzisyendir. Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra, 37 yıldır gidemediği ülkesi Irak'a gitme şansı yakalamıştır. Hayali, orada oğulları ile eşsiz bir konser vermektir. O gün gelip çattığında devreye Kako girer. Irak'a alınmış vizenin sevinci ile yol hazırlığına başlar. Otobüs hazırlanır, oğullar toplanır, enstrümanlar yerleştirilir ve yola çıkılır. Vize alınmış olsa da ne hayal kolaydır ne de sınırı geçmek. Umuda yolculuk ölüm yolculuğuna dönüşecek, yorgun ve yaşlı bedenin azmine tanık olacağız.

Ölüm hep aklındadır Mamo'nun. Hep olması gerektiği gibi. Ruh bedende iken hala, gökyüzü izlenir o son mekandan. 

Hayalin gerçekleşmesinde tek eksik kalmıştır artık. "Eşlik edecek ruhani bir ses, katledilmiş bir ses, nesli tükenmiş bir ses" diye tanımlar Mamo, Haşo'dan bahsederken. Onsuz eksik olacaklarını söyleyip tehlikeye atar bu yolculuğu. Haşo, 1334 kadının sürgün edildiği köyde yaşamaktadır ve köyden çıkması yasaktır. Bu köy de, tek ses olmuş köyün kadınları da filmi büyüleyici yapar. Tüm tehlikeleri göze alarak götürür Haşo'yu, saklar onu kuytu köşelerde.

Yollar kesilir, saklandığı yerde Haşo bulunur, enstrümanlar parçalanır ve peş peşe gelen aksiliklerle umutlar tükenmeye başlar. Polis kontrolünde, kamp alanında oğullarından da eksilmeler başlayacaktır Mamo'nun. Eski bir dost gelir aklına. Belki de bu dost konser için gerekli olan eksikleri tamamlayabilir diye düşünür, yine de yola devam eder, artık tek şansı Kak Halil'dir. Surab köyüne vardığında yaşlı bir kadın Halil'in öldüğünü söylediğinde daha da yaşlanır sanki Mamo. Umudun tükenmesi yaşlandırır insanı. Amaçsız olmak, ölmeyle eş değerdir.

Vazgeçsen de yaşamaktan, istediğinde gelmez ölüm. Her şeyi geride bırakmak zamanıdır artık, zaman dönmek zamanıdır. Ama sen pes etsen de, gökten baş ucuna düşen yarım ay tutar elinden. "Hadi" der, ölü ya da diri o alkışları duyması için söz verir. Papoola'dır (Kelebek) gökyüzünden düşen. Niwemang da derler bu tek günlük ömre sahip olan kadına. Mamo'yu, yaşam savaşı vereceği karlı dağlardan geçirir. Soğuktur kar. Beyazdır kar. Ölüm gibi, sonsuzluk gibi, tüm renklerin varlığı gibi. Gücü yetmez insanın karşı koymaya ve vazgeçer ruh bu bedende yaşamaya. "Ölüm bile kötü şans değildir".

Dram yükünün dışında en güldüğüm sahne ise; Kako'nun, Türkiye sınırında askerlere yalnız başına yakalanıp, tek bildiği Türkçe cümle olan Seni Seviyorum demesinden sonra dayak yediğini ve saçlarını kazıdıklarını anlatması. Zaten filmin komedi ağırlığını Kako taşımaktadır. Her sahnesinde mutlaka güldüren bir şeyler buluyorsunuz.

İzlerken de, anlatmaya çalışırken de insanı zorlayan bir film. Komik sahneler sayesinde biraz rahatlıyorsunuz. Müziklerinden etkilenmemekse mümkün değil. Bunlara karşılık imdb puanının çok düşük olduğunu düşünüyorum. İsmail Ghaffari'nin (Mamo) müthiş oyunculuğu ile baştan sona sürükleyici ve asla zaman kaybı yaratmayan bir film Yarım Ay.